Ranieri de’ Calzabigi
Imię i nazwisko |
Ranieri Simone Francesco Maria de’ Calzabigi |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
Ranieri Simone Francesco Maria de’ Calzabigi[1][2][3], także Calsabigi[1] (ur. 23 grudnia 1714 w Livorno, zm. w lipcu 1795 w Neapolu[1][2][3]) – włoski poeta i librecista operowy.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Studiował w Livorno i Pizie[1][3]. W 1740 roku został członkiem Accademia Etrusca w Cortonie, był też członkiem Accademia dell’Arcadia w Rzymie[1]. W latach 1743–1748 przebywał jako nadworny poeta w Neapolu[1]. Od około 1750 roku przebywał w Paryżu[1][2], gdzie przyjaźnił się z Pietrem Metastasiem i zajmował się wydawaniem jego dzieł, później jednak poróżnili się[1]. Przed 1761 rokiem w związku z długami uciekł z Paryża[1]. Początkowo przebywał w Brukseli, następnie od 1761 do 1772 roku przebywał w Wiedniu[1][2]. Tam dzięki intendentowi przedstawień cesarskich Giacomo Durazzo poznał Christopha Willibalda Glucka[1]. Calzabigi napisał libretta do jego baletu Don Juan (1761)[1], a następnie oper Orfeo ed Euridice (1762), Alceste (1767) oraz Paride ed Elena (1770)[1][2]. Zerwał współpracę z Gluckiem, gdy ten zlecił pracę nad librettem do opery Le danaidi Antonio Salieremu[1]. Po wyjeżdzie z Wiednia w 1775 roku osiadł w Pizie[2], następnie w 1780 roku w Neapolu[1].
Poza librettami do oper Glucka napisał też m.in. libretta do oper L’opera seria Floriana Leopolda Gassmanna (1769), L’amor innocente Antonia Salierego (1770) oraz Elfrida (1792) i Elvira (1794) Giovanniego Paisiella[3]. W 1755 roku opublikował pracę Dissertazione su le poesie drammatiche del Sig. Abate Pietro Metastasio, w której krytykował poglądy artystyczne Pietra Metastasia i Johanna Adolfa Hassego[2]. Był znawcą literatury antycznej, włoskiej, francuskiej i angielskiej, tłumaczył m.in. utwory Johna Miltona i Thomasa Graya[1].
Współpracując z Ch.W. Gluckiem przyczynił się do wielkiej reformy opery. W swoich librettach dążył do prostoty i wzmocnienia akcji dramatycznej, zmniejszył liczbę postaci i zredukował nazbyt rozbudowaną oprawą scenograficzną[1]. Przykładał wagę do relacji między muzyką a słowem, eksponując recytatyw, kładąc nacisk na deklamację, tempo mowy i naturalne frazowanie[1]. Akcję sceniczną rozwijał w szeregu długich scen, zmierzających ku punktowi kulminacyjnemu[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 17–18. ISBN 83-224-0223-6.
- ↑ a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 1 Aalt–Cone. New York: Schirmer Books, 2001, s. 557. ISBN 0-02-865526-5.
- ↑ a b c d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 130–131. ISBN 0-674-37299-9.
- ISNI: 000000012096143X
- VIAF: 54166081
- LCCN: n82033043
- GND: 118937790
- LIBRIS: 53hknlrp2hqzcqs
- BnF: 12043580v
- SUDOC: 035572795
- SBN: CFIV078166
- NLA: 35532222
- NKC: jn20000601112
- BNE: XX1098831
- NTA: 344725545, 074046896
- BIBSYS: 90752695
- CiNii: DA0495041X
- Open Library: OL468323A
- PLWABN: 9810550513805606
- NUKAT: n01054725
- J9U: 987007275664405171
- PTBNP: 528961
- CANTIC: a10057365
- LNB: 000090576
- RISM: people/30026565